Een van de lastigste dingen voor een Hollandais en France is er bij horen. Je denkt dat je er bij hoort, tót je Franse vrienden onder elkaar over Koot en Bie beginnen. Maar dan natuurlijk over hún Koot en Bie. De anecdotes vliegen over tafel, men citeert hikkend hele tekstfragmenten en jij als buitenlander zit er bij en lacht wat schaapachtig. Ze hebben met mekaar iets dat jij niet kunt krijgen: culturele geschiedenis. Maar je kunt het wel proberen natuurlijk! Zo heb ik van diezelfde vrienden wat CDs geleend van ene Raymond Devos. Wie? Juist, dat bedoel ik. Raymond Devos is een soort kruising tussen Wim Kan en Seth Gaaikema. Iemand die ontzettend lang en woordspelerig kan emmeren over een heel klein dingetje. Een voorbeeld:
Ik wil het vandaag eens met u hebben over niks. Niks doen, dat kun je zeggen. Maar je kunt het niet doen! Maar wat is nu niks? Eén keer niks, dat is niks. Twee keer niks, dat is nog steeds niet veel. Maar voor drie keer niks kun je al iets kopen. En nog goedkoop ook! En drie keer drie keer niks? Cest neuf fois rien. Mais enfin, je vous dis rien de neuf![/i]
En zo voort en zo voort. Op de bekende citatensite van Evene.fr kwam ik nog een paar Wim Kan-achtige uitspraken van Devos tegen. Voor uw gemak even vertaald. Maar uit de losse pols, dus hou me ten goede:
Toen we elkaar leerden kennen, mijn vrouw en ik, durfden we elkaar niet aan te kijken. Nu kunnen we elkaar niet meer zien!
Ik hou er niet van om thuis te zijn. Het gaat zelfs zo ver, dat als ik bij iemand kom die zegt: Doe alsof je thuis bent, dan ga ik naar huis.
Ik heb een vriend die is zo xenofoob dat als hij naar het buitenland gaat, hij een hekel krijgt aan zichzelf!
Tot zover Devos. Een veel interessanter komiek / comedian / conférencier is Pierre Desproges. Een man met een bijtende humor, die ook zichzelf niet spaart. Desproges is in 1988 op te jonge leeftijd overleden aan kanker. Maar niet dan nadat hij de Franse taal heeft verrijkt met een enorme hoop fantastische uitspraken. Een greep:
De vijand is gek. Hij denkt dat wij de vijand zijn. Maar hij is het!
Hersenbloedingen komen minder voor bij voetballers. Hersens ook trouwens.
Heldendom is nog steeds de beste manier om beroemd te worden zonder talent.
Ik? Ik heb geen kanker. Ik zal het nooit krijgen ook. Ik ben er tegen.
De wetenschap heeft geld nodig voor twee prioriteiten: antiraketraketten en kanker. Voor de antiraketraketten hebben we belasting. Voor kanker collectes.
Een heer, dat is iemand die trompet kan spelen en het niet doet.
Ontspanning, daar moet je je niet al te druk om maken.
Ach, cultuur… hoe belangrijk is dat nu eigenlijk? Toen Molière Hamlet schreef, had hij toen Mulisch gelezen? Nee toch zeker!
Als ik antwoord krijg van een filosoof begrijp ik mijn eigen vraag niet eens meer!
Een bevalling is heel pijnlijk. Gelukkig houdt de vrouw de hand van haar man vast. Dit verzacht zijn lijden.
Testis unus, testis nullus: je komt niet ver met maar één kloot.
De goede man kon kwáád worden, dat is duidelijk. Niet alleen als stand up comedian op het toneel (er staan een paar van zijn monologen op de site, waaronder die, waarin hij zegt dat hij niet zo goed is in imitaties, behalve dan bij de leden van zijn familie. Maar ja, die kent u niet dus dat is niet interessant. Nou goed, eentje dan: mijn vader met keelkanker. Daar komt-ie…), maar ook in korte verhaaltjes op de TV en in zijn boeken, zoals de Kroniek van de alledaagse haat. Ik weet niet met welke Nederlander ik Desproges kan vergelijken. Maar ik weet nu in ieder geval wel wie hij wás, en ik kan een paar citaatjes of regeltjes conference oplepelen als dat in de conversatie met de Fransen nodig mocht zijn. Hoor ik er toch een beetje bij.