
And the winner is Marseille. Deze kosmopolitische stad gelegen in het departement Bouches du Rhône, is door het Franse Ministerie van Cultuur gekozen tot Europese culturele hoofdstad 2013 en zal een jaar lang het decor worden voor artistieke evenementen waarbij het historisch en cultureel erfgoed centraal zal staan.
Marseille en Camus
Marseille, de stad die het volkslied haar naam gaf, is de poort van Zuid-Europa naar het Middellandse Zeegebied. Een plek waar Frankrijk, Europa, Afrika en Azië elkaar ontmoeten. Het project MarseilleProvence 2013, maakt gebruik van deze geopolitieke factor en wil een duurzaam platform creëren voor culturele samenwerking tussen Europa en de zuidelijke landen. Marseille en haar stedelijke gemeenschappen, Aix-en-Provence, Arles en Toulon, hebben 74 projecten voorbereid op het gebied van tentoonstellingen, voorstellingen, artistieke workshops en symposia. Een tentoonstelling met als titel Camus en het Middellandse Zeegebied wordt nu al aangekondigd om de honderdste verjaardag te vieren van de geboorte van deze Franse schrijver en filosoof.
Albert Camus wordt naast Sartre beschouwd als vertegenwoordiger van het existentialisme. De mens heeft zijn eigen lot in handen. Anders dan Sartre, gebruikt Camus in zijn werken het thema van de absurditeit. Camus is van mening dat het menselijke bestaan zinloos is. Dat wil niet zeggen dat de mens bij de pakken moet gaan neerzitten. Nee, Camus gelooft in de absurde held, voor wie het leven zinloos is, maar toch waard is, geleefd te worden. Beroemd is dan ook de roman L Etranger (de vreemdeling, 1942) waarin Camus het verhaal vertelt van de antiheld Meursault die een zinloze misdaad begaat en in de gevangenis, ondanks alles, zijn psychologische evenwicht weet te bewaren. Andere bekende romans: la Peste (De pest, 1947) en La Chute (de Val, 1956). Camus (1913-1960) wordt geboren in Algerije en is een zogenaamde pied-noir, zoals de kolonisten uit het moederland worden genoemd. Algerije is namelijk tot 1962 een Franse kolonie. In 1957 krijgt Camus de Nobelprijs voor de literatuur maar nog geen drie jaar later, komt hij om tijdens een auto-ongeluk bij het Provençaalse dorpje Lourmarin .

Marseille, Les Pieds- Noirs en Charles De Gaulle
Het dekolonisatieproces van Algerije zou voor de Franse Binnenlandse politiek, maar ook voor de pieds-noirs in Algerije tot grote problemen gaan leiden. Algerije wordt namelijk beschouwd als geïntegreerd onderdeel van Frankrijk, een zogenaamd overzees gebied. In 1954 wordt er in Algerije een nationaal bevrijdingsfront opgericht, het FLN ofwel Front de Libération nationale. Dit betekent het begin van de Algerijnse Onafhankelijkheidsoorlog. Het moederland weet het FLN niet op de knieën te krijgen en het Franse leger raakt steeds meer in de problemen. Het gevolg: een spiraal van geweld blijft niet uit, het internationale aanzien van Frankrijk verslechtert en het Comité de salut public de l Algérie française wordt opgericht. Deze activisten zijn voorstanders van een Frans Algerije en spelen onder een hoedje met het Franse leger. Een militaire landingsoperatie tegen het moederland Frankrijk dreigt en men vreest een burgeroorlog. De roep om een sterke man, een man die het volk kan binden, wordt steeds luider.
Generaal Charles de Gaulle, de man van La Résistance, is deze redder in nood. Charles de Gaulle wordt in juni 1958 het nieuwe staatshoofd, er komt een nieuwe grondwet en ook een vijfde Republiek. Het is de Gaulle die de Algerijnse kwestie uiteindelijk in goede banen weet te leiden, de eenheid weet te herstellen en Frankrijk weer aanzien in de wereld weet te geven. Op 18 maart 1962 worden de akkoorden van Evian ondertekend en is de Algerijnse onafhankelijkheid een feit. Het Franse imperium is ten einde. Dit betekent een intocht van de pieds-noirs naar hun moederland. Met deze massale toestroom komen er tegelijkertijd ook honderdduizend Noord-Afrikanen mee, meestal Algerijnen. Zij hebben Marseille dan ook haar Noordafrikaans uiterlijk gegeven.

In de wijk tussen de Canebière en het station Saint-Charles, vindt u dan ook alle tinten huidskleur; Arabieren in djellabahs en Afrikaanse vrouwen in kleurrijke boubous, schudden elkaar hier de hand. U vindt hier de winkeltjes met goedkope tassen, replica horloges en specerijen van overzee. Maar dit is helaas ook de wijk van vervallen gevels, misdaad, oorverdovende sirenes en blauwe zwaailichten. Het welgestelde deel van Marseille ligt ten zuidoosten van de Vieux-Port, aan de andere kant van de Prefectuur. Tussen de Rue Paradis en de Rue Saint-Ferréo bevinden zich de luxe winkels met merkkleding van Dior, Chanel, en de fraai versierde herenhuizen uit de 19de eeuw. Deze stad met het symbool Notre-Dame-de-la-Garde, geeft haar schoonheid niet in een keer prijs. Marseille, met de abdij Saint-Victor, het armenhuis De Vieille-Charité, de kathedraal Nouvelle-Major, de volkswijk De Panier, de meer dan 20 musea en de 5 km lange kustweg de Corniche moet u daarom niet alleen zien, voelen, of ruiken maar bovenal beleven!
Informatie
Association Marseille-Provence 2013
Maison Diamantée
1, Place Villeneuve Bargemon
13201 Marseille Cedex 1
Tel. +33 491 132 013
www.marseille-provence2013.fr